Widok z podnóża Kopca Kościuszki. |
Kopiec na WZGÓRZU WAWELSKIM
To prawda ?
Czy mit ?
Tekst zaczerpnięty z - http://pl.wikipedia.org/wiki/Wzg%C3%B3rze_Wawelskie
Wawel – wzgórze na Pomoście Krakowskim, w Krakowie, w Dzielnicy I Stare Miasto, na lewym brzegu Wisły; historyczna dzielnica Krakowa.
Wawel ma charakter zrębu tektonicznego, który powstał w miocenie i zbudowany jest z liczących 161–155 mln lat górnojurajskich wapieni wieku oksfordzkiego.
- Zamek Królewski na Wawelu
- bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława
Etymologia[edytuj]
Wzgórze mogło pierwotnie nazywać się wądół, wąwał, wąwel[4] ze względu na krasowycharakter wapieni, z których jest zbudowane, jak i na liczne jaskinie (np. Smocza Jama). Według pełnej fantastycznych etymologii Kroniki wielkopolskiej słowo Wawel miało pochodzić od Wøwel (pierwotnie Bøbel)[5][6] (stąd dzisiaj rekonstruuje się tę formę jako jako „wąwel” z nosowym o, czyli „ǫ” i zestawia z podobnie brzmiącymi wąwóz, wądół, uBrücknera od „wąwał”=wąwóz[7], słabość tej teorii tkwi w mało logicznym wywodzeniu nazwy wzgórza, a więc struktury geologicznej wypukłej od wgłębnej). Inni uważają, że owo „wąwel” oznaczało „wyniosłość wśród mokradeł”, którymi otoczone było wzgórze[8], od „wą” (odpowiednik dzisiejszego „w”) i „wel” (wilgoć, woda) co oznaczało miejsce położone „w wodzie, otoczone wodą”[9], wg Stanisława Rosponda wąwel = grąd, tj. „miejsce wyniosłe i suche wśród łąk błotnistych, ostrów oblany wodą” od psł. *vъlь =stpl. wel, wla (stąd: Wleń)[10]. Zestawia się tutaj „Wąwel” z nazwami miejscowymi typuWąwelnica, Wąwolnica, Wąwelno jednak nie tłumaczy procesu fonetycznego, który miałby doprowadzić do przejścia ą → a (Jan Długosz Wąwolnicę dwukrotnie podaje jakoWanwelnycza, wcześniej w 1325-1327 r. zapisano Wanvelnitia[11], w 1377 r.Wanwelnicza, jeszcze w 1531 r. Vanwelnicza, czyli z protezą samogłoski nosowej w postaci „an”, a brak takich zapisów w stosunku do Wawelu).
Dawniej doszukiwano się też genezy nazwy w zgodnościach bałto-słowiańskich,litewskiemu rdzeniu au, av, va, avr, var, vavr, babr, miał odpowiadać ruski varъ, polskiwał, stąd wg Mikołaja Akielewicza nazwa wsi Wawr, Wawer → Wanwoł, Wąwel, Wawel, tj. miejsce obwarowane[12].
Istnieje także teoria, jakoby nazwa Wawel pochodziła od nazwy Babel (s-c-s Вавилонъ, stąd również współczesne rosyjskie Вавилон, tr. Wawilon czyli Babilon, częsta w średniowieczu oboczność w:b, m.in. grecka Beta (obecnie Wita), zobacz: Korbea,Kordoba)[13].
Tekst zaczerpnięty z - http://pl.wikipedia.org/wiki/Wzg%C3%B3rze_Wawelskie
Wawel do połowy XI wieku[edytuj]
Według badań archeologicznych ślady pierwszego osadnictwa datuje się na środkowypaleolit, około 100 tys. lat p.n.e. Jako osada położona na skrzyżowaniu szlaków handlowych szybko się rozwijał. Wawel był prawdopodobnie jednym z ośrodków władzy plemienia Wiślan, których organizacja państwowa powstała na przełomie VIII i IX wieku. O ich legendarnych władcach Kraku i Wandzie, mających żyć podobno w VII i VIII wieku, wspomniał XIII-wieczny kronikarz Wincenty Kadłubek. W X wieku ziemie Wiślan, i tym samym Kraków, weszły w skład powstającego państwa polskiego.
W 1000 roku zostało utworzone biskupstwo krakowskie, czego konsekwencją była budowa katedry – siedziby biskupa. Jednak ze względu na toczące się walki zCesarstwem Rzymskim, budowę prawdopodobnie rozpoczęto dopiero po zawarciu pokoju w Budziszynie, czyli około lat 20 XI wieku. Ze względu na bardzo nikłe pozostałości po pierwszej katedrze, nazywanej czasem „Chrobrowską” i pomimo trwających od dawna badań archeologicznych, nie udało się zrekonstruować jej wyglądu. Do lat 80 reliktykościoła św. Gereona utożsamiane były właśnie z pierwszą katedrą, ale teza ta, wysunięta przez Adolfa Szyszko-Bohusza, została odrzucona przez nowsze badania. Także co do momentu zniszczenia katedry nie ma zgodności – przypuszcza się, że mogło się to stać podczas najazdu księcia Brzetysława I w latach 40 XI wieku lub podczas pożaru w latach 80.
Oprócz katedry na wzgórzu istniały także inne zabudowania. Pierwsze odnalezione szczątki po budowlach drewnianych pochodzą z IX wieku, a kamienne – z przełomu X i XI wieku. Z tego okresu pochodzą pozostałości przedromańskich budowli murowanych, takich jak:
- Rotunda Najświętszej Marii Panny, prawdopodobnie z przełomu X i XI wieku
- Kościół św. Jerzego, przebudowywany w późniejszych okresach
- rotunda przy bastionie Władysława IV, być może baptysterium
- budowla „czworokątna z korytarzykiem” z przełomu X i XI wieku, o nieznanym przeznaczeniu, być może grobowiec
- Kościół B (rotunda z dwoma absydami)
Romanizm (poł. XI w. – pocz. XII w.)[edytuj]
Na przełomie 1038 i 1039 Kazimierz Odnowiciel powrócił do Polski i przyjmuje się, że tym samym Kraków został siedzibą władzy królewskiej i stolicą państwa.
Tekst pobrano ze strony - http://pl.wikipedia.org/wiki/Czakram_wawelski
Czakram wawelski – według powstałej po drugiej wojnie światowej miejskiej legendy tzw. „miejsce mocy” w postaci kamienia mającego rzekomo znajdować się na terenie nieistniejącego już kościoła św. Gereona na Wzgórzu Wawelskim.
Historia powstania legendy[edytuj]
Legendę wymyślono prawdopodobnie po domniemanej wizycie w latach 30. XX wieku na Wawelu dwóch Hindusów, którzy ponoć rozmawiali w niezrozumiałym dla osób postronnych języku „o czymś”. Domysły zaczęły powoli żyć własnym życiem. Tajemniczy temat rozmowy z biegiem czasu stał się „miejscem specjalnej energii”, a następnie kamieniem ukrytym za ścianą dziedzińca wawelskiego (nigdy nie stwierdzono istnienia żadnego specjalnego kamienia w tym miejscu).
Jeżeli jednak opowieści o częstych pielgrzymkach Hindusów na Wawel są prawdziwe, to może być to skutkiem działalności teozofkiWandy Dynowskiej. Jak pisze prof. Michał Rożek, to Wanda Dynowska w dwudziestoleciu międzywojennym rozsławiła wawelski kamień. To według niej Apoloniusz z Tiany założył "centr duchowy Krakowa". Od roku 1935 przebywała w Indiach i popularyzowała tam ezoterykę Krakowa i czakram wawelski. W latach po wizycie w Polsce premiera Indii Nehru panowało w Krakowie dość powszechne przekonanie, że udał się do podziemi wawelskich, aby tam modlić się przy tajemniczym kamieniu[1].
Pierwotnie nie używano jeszcze terminu „czakram”. Termin ten nie występuje jeszcze w wydanej w latach 60. Wielkiej Encyklopedii Powszechnej[1]. Dopiero w latach 80. XX wieku na fali zainteresowania ideami New Age określono to miejsce mianem „czakramu Ziemi”, nawiązując do tantrycznego pojęcia ćakr, czyli siedmiu punktów energetycznych w ciele ludzkim. Zgodnie z nowo powstałym pomysłem, nieistniejącym w tradycji indyjskiej, na Ziemi również ma się znajdować siedem miejsc o specjalnej energii, wyczuwanej przez niektóre osoby. Stworzone przez różnych autorów listy tych miejsc bardzo się między sobą różnią[2], ale w większości zawierają takie pozycje, jak Rzym, Jerozolima, Delhi itd[3][4].
Z czasem legenda czakramu wawelskiego obrosła w coraz bardziej nieprawdopodobne opowieści. Wśród środowisk wyznających poglądy pseudonaukowe największą popularność zdobyła sobie teoria, wedle której ów „kamień mocy” miał na Wawelu umieścićApoloniusz z Tiany, żyjący w I wieku grecki neopitagorejczyk[5][6]. Częstym błędem wśród osób wierzących w istnienie czakramu jest podawanie, iż kościół, w którym rzekomo się on znajduje, nosi wezwanie „św. Gedeona” i jest kaplicą[1][7].
Sprawa „czakramu” na Wawelu została na tyle dobrze rozreklamowana, że wspominają o nim także zagraniczne media[8][9].
Wykorzystanie pojęcia czakramu w marketingu[edytuj]
Idea czakramu jako tajemniczego miejsca pozytywnej energii bywa wykorzystywana do promocji turystycznej różnych obiektów również w innych regionach Polski, na przykład zamku w Lublinie[10]. Korzystając z popularności wawelskiego czakramu równieżNiepołomice zaczęły reklamować się własnym „miejscem mocy” na tamtejszym zamku, w którym wedle twórców legendy ma się znajdować fragment „magicznego kamienia” z Wawelu, umieszczony tam jakoby przez Kazimierza Wielkiego[11]. O czakramie zaczyna się mówić także w Kościele Mariackim w Gdańsku[12]. Pojawiło się również wiele firm posiadających w nazwie słowo „czakram”.
Kontrowersje[edytuj]
Sprawa czakramu pojawiła się ponownie w mediach na początku XXI wieku, gdy dyrekcja Zamku Królewskiego na Wawelu czyniła wysiłki mające na celu zdyskredytowanie legendy, motywując to z jednej strony niszczeniem ściany przez opierających się o nią wierzących, licznie przybywających w nadziei uzdrowienia przez dobroczynną energię[13], a z drugiej strony niezgodnością z wiarą katolicką oraz ośmieszaniem w ten sposób miejsca o wartościach historycznych i kulturowych[14].
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz